Inaugurimi i dy qendrave të diskutueshme të emigrantëve të menaxhuar nga Italia në Shqipëri është vonuar pasi punimet e ndërtimit nuk kanë përfunduar, tha të hënën një zyrtar i portit shqiptar.
Shqipëria do të presë emigrantët e nxjerrë nga deti jashtë Italisë në një qendër në Shëngjin në detin Adriatik dhe më pas do t’i përpunojë ata në një qendër tjetër në brendësi, sipas një marrëveshjeje të diskutueshme të arritur me Italinë.
Sandër Marashi, drejtor i portit të Shëngjinit, i tha AFP se “të hënën nuk do të ketë emigrantë” sepse “puna ndërtimore po vazhdon” në port.
Autoritetet italiane dhe shqiptare kanë mbetur gojëhapur për vonesat e përfolura.
Javën e kaluar, agjencia italiane e lajmeve ANSA raportoi se vonesa ishte shkaktuar nga pengesat në punimet e ndërtimit të kryera nga kompanitë italiane. Në fillim të majit, vetëm rreth një duzinë blloqe të vogla të parafabrikuara u instaluan në qendrën e portit të Shëngjinit.
Pasi të përfundojë, zona prej 4,000 metrash katrorë do të rrethohet nga mure katër metra të larta, sipas autoriteteve lokale. Pas regjistrimit, emigrantët do të dërgohen në Gjader, një ish bazë ushtarake rreth 20 kilometra nga porti. Ata do të qëndrojnë atje derisa të trajtohen kërkesat e tyre për azil.
Sipas një thirrjeje për tenderë të publikuar në faqen e internetit të ministrisë së brendshme të Italisë, operacionet nëpër qendra ishin planifikuar të fillonin “jo më vonë se 20 maj 2024”. Megjithatë, qeveria theksoi se, në varësi të ecurisë së punës, qendrat fillimisht mund të punojnë me një numër të reduktuar migrantësh.
Raportet e mediave sugjerojnë se qendrat nuk do të jenë gati deri në fund të tetorit ose në fillim të nëntorit. Sipas raporteve të mediave, qeveria e kryeministres italiane Giorgia Meloni kishte shpresuar ta vinte në funksion projektin përpara zgjedhjeve të Parlamentit Evropian muajin e ardhshëm, për të forcuar pretendimin e saj se ishte e ashpër ndaj migracionit të paligjshëm.
Qeveria e Romës ka refuzuar të komentojë zyrtarisht për ndonjë vonesë, por disa burime pranuan për AFP se projekti kishte mbetur prapa afatit. Ata fajësuan pjesërisht shqyrtimin shtesë të marrëveshjes nga gjykata kushtetuese e Shqipërisë. Sipas marrëveshjes, Italia do të menaxhojë dhe paguajë për qendrat sikur të ishin në tokën italiane, me një kosto të vlerësuar nga 650 milionë deri në 750 milionë euro (815 milionë dollarë) gjatë pesë viteve.
Të dy qendrat e azilkërkuesve mund të strehojnë deri në 3,000 migrantë në çdo muaj. Numri i njerëzve nga vendet e treta që përpiqen të arrijnë Evropën përmes Italisë u rrit ndjeshëm në vitin 2023, sipas ministrisë së brendshme italiane. Vitin e kaluar 157,652 njerëz mbërritën në bregun italian, krahasuar me 105,131 në 2022.
Por numrat e emigrantëve kanë rënë në mënyrë dramatike këtë vit, me më pak se 19,000 ardhje që nga 1 janari, krahasuar me 46,600 në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar – por mbeten ende mbi 17,154 në periudhën 2022. Organizata Ndërkombëtare për Migracionin tha se më shumë se 3,000 migrantë pa dokumente u zhdukën në përpjekje për të bërë kalimin e rrezikshëm nga Afrika e Veriut vitin e kaluar.
